Udar słoneczny jest typem udaru cieplnego, który powstaje w wyniku zbyt długiej ekspozycji organizmu na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Niestety, wciąż nie wszyscy mają świadomość, jak poważny może to być stan, zwłaszcza dla osób starszych i dzieci. Przed wakacjami warto dowiedzieć się, co należy robić, aby zmniejszyć ryzyko udaru słonecznego.
Co zwiększa ryzyko udaru słonecznego?
Do głównych zagrożeń należy długotrwałe przebywanie na słońcu bez okrycia głowy, zwłaszcza gdy trwają upały. Kolejnym czynnikiem, który zwiększa niebezpieczeństwo udaru, jest odwodnienie organizmu i utratą elektrolitów. Najczęściej jest to skutki nadmiernego pocenia się, picia za małej ilości wody oraz ograniczania jedzenia. Udar cieplny może prowadzić do utraty przytomności, co jest szczególnie niebezpieczne, jeśli nie ma w okolicy nikogo, kto mógłby udzielić nam natychmiastowej pomocy.
Jak zapobiegać udarom słonecznym?
W pierwszej kolejności musimy unikać długotrwałego wystawienia ciała na bezpośrednie działanie promieni słonecznej. Najbardziej nastawiona na działanie słońca jest głowa, dlatego, jeżeli planujemy dłuższą wycieczkę czy spacer latem, należy koniecznie zabrać ze sobą czapkę z daszkiem, słomkowy kapelusz lub parasolkę. Dadzą one odrobinę cienia, a dodatkowo ochronią oczy. Niezwykle ważne jest również stałe uzupełnianie płynów wzbogaconych o elektrolity. Warto pić nie tylko samą wodę, ale także chłodzone lemoniady czy smoothie na bazie owoców.
W upały zdecydowanie lepiej unikać alkoholu. Wypijanie go może przynieść odwrotne skutki, a więc może zwiększyć ryzyko udaru słonecznego. Warto przebywać w dobrze przewietrzonych, chłodnych pomieszczeniach. Nie powinniśmy zostawiać dzieci ani zwierząt w samochodach stojących na słońcu. Parkując w cieniu, powinniśmy pamiętać o tym, że po zaledwie kilkudziesięciu minutach kąt padania promieni słonecznych może się zmienić, a to będzie skutkować przemieszczeniem się cienia. Jeśli prowadzimy zdrowy tryb życia, a nagle dojdzie do fali upałów, powinniśmy dać szansę organizmowi na aklimatyzację.
Ryzyko udaru słonecznego a nawadnianie organizmu
Podstawą ochrony organizmu jest przebywanie w cieniu oraz zwiększenie ilości przyjmowanych płynów. W związku z tym, że podczas upałów tracimy więcej wody, koniecznie powinniśmy zadbać o dużo czystej, chłodnej wody. Warto uwzględniać dodawanie elektrolitów, które zmniejszają ryzyko udaru słonecznego. Elektrolity znajdziemy w owocach (np. cytrusach) oraz w kompleksowych preparatach, dostępnych w aptece.
Główne zasady ochrony przed udarem
Istnieje kilka kluczowych zasad pozwalających na zmniejszenie ryzyka udaru słonecznego podczas upałów. Oto najważniejsze z nich.
- Unikaj przebywania na słońcu pomiędzy 11:00 a 15:00, ponieważ to właśnie wtedy oddziaływanie słońca jest najintensywniejsze.
- Postaw na odpowiednią odzież – zrezygnuj z czerni i wybierz jasne, naturalne materiały np. bawełnę, jedwab lub len. Ich przewiewność będzie sprzyjać ochronie organizmu.
- Noś lekkie nakrycie głowy.
- Ogranicz czas przebywania na słońcu do 10-20 minut, a następnie schroń się w cieniu.
Jednocześnie warto pamiętać o tym, że nie należy całkowicie rezygnować z przebywania na słońcu, ponieważ to właśnie latem możemy wyprodukować najwięcej witaminy D.