Makrobiotyka jest bardziej stylem życia niż konkretną dietą. Opiera się ona na założeniu, że spożywany pokarm i jego jakość mają mocny wpływ na życie i szczęście człowieka, oraz decydują o jego zdrowiu fizycznym i psychicznym. Głównym jej celem jest zachowanie równowagi między pierwiastkiem żeńskim yin i męskim yang. Zasady diety makrobiotycznej opracował w 1920 roku Japończyk, George Oshawa i przedstawił je w książce pt.: Nowa teoria żywienia i jej efekty terapeutyczne.
Skąd wzięła się makrobiotyka?
Słowo makrobiotyka, w języku greckim oznacza szerokie spojrzenie na życie. Chociaż można w jej założeniach widoczny jest wpływ ajurwedy, dieta ta pochodzi z Japonii i wbrew pozorom ma wiele wspólnego z kulturą buddyzmu.
Surowe produkty, brak mięsa i ograniczone metody przetwarzania surowców mocno związane są z życiem Japończyków.
Dieta makrobiotyczna ma związek z zachowaniem równowagi energii yin i yang. Była reakcją na nowe tendencje w żywieniu, jakie zapanowały w Japonii. W pewnym okresie Japończycy zaczęli nadużywać bowiem wina, spożywać dużo mięsa oraz żywności przetworzonej smażonej na głębokim tłuszczu, tempurze, oraz mocno słodzonej. Warto wiedzieć, że choć dodawanie cukru do ryżu czy smażenie w tempurze, wydają się japońskie, są one zapożyczeniem od cudzoziemców, którzy odwiedzali ten kraj. Obecnie makrobiotykę łączy się z obietnicą długiego życia i zachowania dobrej kondycji.
Na czym polega makrobiotyka?
Makrobiotyka głosi, że wszystko to, co zjadamy, ma wpływ na nasze zdrowie, samopoczucie i długość naszego życia.
W centrum jej zainteresowania znajduje się zdrowie, jako harmonia z otaczającym światem. Przekonuje ona, że dzięki diecie możemy pokonać większość chorób i cieszyć się długim życiem.
Dieta ta opiera się na naturalnym sposobie odżywiania. Kładzie ona nacisk na spożywanie lokalnych produktów nieprzetworzonych. Według założeń makrobiotyki niezwykle istotne jest komponowanie jadłospisu z produktów dostępnych w strefie klimatycznej, w której żyjemy i panującej pory roku. Odrzuca ona spożywanie produktów mrożonych, poddanych procesom pasteryzacji, konserwacji oraz gotowych półproduktów, poddanych obróbce termicznej. Nie zaleca ona również jedzenia mleka i nabiału oraz sugeruje unikanie produktów pochodzenia zwierzęcego.
Makrobiotyczny jadłospis
Makrobiotyka preferuje spożywanie głównie pełnych ziaren zbóż, roślin strączkowych, warzyw, owoców oraz sfermentowanych produktów sojowych oraz niewielkiej ilości ryb i drobiu. Dzieli ona produkty na ochładzające i ogrzewające i zaleca łączenie ich w zbilansowane posiłki. Posiłki należy dobierać w oparciu o zachowanie równowagi między właściwościami yin i yang. W umiarkowanej strefie klimatycznej powinny one bazować na:
- pełnych ziarnach zbóż i produktach pełnoziarnistych, które powinny stanowić 50-60 proc. dziennego pożywienia,
- zupach wypijanych dziennie w ilości 1–2 filiżanki,
- warzywach z lokalnych, ekologicznych upraw, które powinny stanowić 30–40 proc. pożywienia,
- produktach strączkowych w ilości 5–10 proc. pożywienia,
- algach, spożywanych 2–3 razy w tygodniu,
- nasionach i pestkach oraz świeżych lub naturalnie suszonych owocach z pominięciem egzotycznych.
Do słodzenia makrobiotycy powinni stosować jedynie naturalny słód jęczmienny albo ryżowy, a do smażenia – nierafinowane oleje roślinne tłoczone na zimno. Dieta dopuszcza również niepasteryzowane masło oraz masło orzechowe i sezamowe, nierafinowaną i niejodowaną sól morską oraz naturalne sosy sojowe i pastę miso.
Posiłki makrobiotyczne powinny być spożywane w momencie odczuwania głodu, 2–3 razy dziennie do 3 godzin przed snem. Każdy posiłek należy jeść w odpowiednich warunkach w ciszy i spokoju, dokładne przeżuwając.
Produkty można gotować, piec, smażyć. Nie wolno ich jednak podgrzewać w mikrofalówce ani naczyniach z aluminium lub teflonu.
Korzyści płynące z diety makrobiotycznej
Dieta makrobiotyczna ma przede wszystkim wpływ na:
- lepsze trawienie i wydalanie oraz pracę gruczołów wydzielania wewnętrznego
- wzmocnienie naturalnej odporności organizmu,
- poprawę krążenia i oczyszczenie krwi,
- sprawne działanie układu nerwowego i mózgu.
Dla kogo jest wskazana dieta makrobiotyczna?
Dietą makrobiotyczną powinny się zainteresować osoby, które:
- cierpią na zaburzenia lipidowe
- chorują na nadciśnienie tętnicze.
Według niektórych dieta makrobiotyczna może wspomagać leczenie raka i innych chorób nowotworowych.