Ciąża powoduje intensywne zmiany fizyczne i hormonalne w ciele kobiety, które mogą powodować dolegliwości bólowe o różnej sile i umiejscowieniu. Do ich złagodzenia mogą przyczynić się zabiegi fizjoterapeutyczne. Jednakże nie wszystkie metody wykorzystywane w fizjoterapii nadają się dla przyszłych mam. Jakie zabiegi są wobec tego wskazane, a jakich trzeba wówczas unikać?
Dolegliwości bólowe w trakcie ciąży
W trakcie ciąży wraz z powiększającą się macicą zmienia się środek ciężkości oraz postawa ciała. U kobiet można zaobserwować wówczas:
- przodopochylenie miednicy,
- pogłębienie lordozy lędźwiowej,
- osłabienia więzadeł krzyżowo-guzowych,
- obniżenie napięcia mięśni dna miednicy.
Ponadto utrata stabilności w obrębie mięśni i więzadeł wpływa na ograniczenie ruchomości w stawach biodrowych i powoduje różne bóle kręgosłupa, lędźwiowego, szyjnego, a także piersiowego. W trakcie ciąży może dojść także do pogłębienia kifozy piersiowej, spowodowanego przykurczem dolnego odcinka mięśnia prostownika grzbietu. Do tego dojść mogą obrzęki kończyn i ból zbliżony do rwy kulszowej/udowej.
W czym może pomóc fizjoterapia w ciąży?
Dobrym rozwiązaniem na zmiany, które zachodzą w ciele kobiety przez dziewięć miesięcy, jest fizjoterapia. Pomaga ona łagodzić stany związane z bólami bioder, kręgosłupa oraz rozstępem mięśnia prostego brzucha, a także zapobiegać nietrzymaniu moczu oraz bolesnym stosunkom seksualnym. Pojawienie się tego rodzaju dolegliwość nie tylko powoduje problemy rzutujące na sprawność fizyczną, ale wpływa również na psychikę kobiet. Fizjoterapia odgrywa wówczas olbrzymią rolę w zapobieganiu i leczeniu tego typu problemów.
Fizjoterapia w ciąży – rodzaje zabiegów dozwolonych
Ponieważ w czasie ciąży postawa kobiety, sposób poruszania się ulega zmianie, zwiększa się obciążenie jej stawów, mięśni, więzadeł. Aby temu zapobiec, fizjoterapeuta korzysta z wielu możliwości, jakie dają współcześnie stosowane metody. W oparciu o wiedzę i doświadczenie dobiera bezpieczne ćwiczenia mięśni dna miednicy w ciąży oraz inne rodzaje terapie.
Do bezpiecznych zabiegów, które mogą być wykorzystywane w czasie ciąży, należy m.in.
- masaż,
- ćwiczenia oddechowe,
- ćwiczenia w wodzie,
- ćwiczenia rozciągające,
- kinesiotaping,
- ćwiczenia wzmacniające,
- ćwiczenia przeciwzakrzepowe.
Fizjoterapia w ciąży – przeciwwskazania do zabiegów
Istnieje także pewna grupa zabiegów fizjoterapeutycznych, których w czasie ciąży wykonywać nie wolno.
Zastosowanie niektórych zabiegów fizykalnych rozpatruje się indywidualnie, choć raczej stara się ich unikać. Z powodu możliwego niekorzystnego wpływu na rozwijający się płód. Dla kobiet w ciąży niewskazane są zabiegi takie jak:
- magnetoterapia,
- laseroterapia,
- elektroterapia,
- ultradźwięki,
- wszelkie zabiegi rozgrzewające,
- krioterapia.
Fizjoterapię w ciąży należy dostosować do indywidualnych potrzeb każdej kobiety. Powinna ona usprawniać funkcjonowanie, a także relaksować i eliminować ból. Doskonałą metodą walki z bólami kręgosłupa są masaże, które działają relaksacyjnie i odprężająco, a także zmniejszają dolegliwości bólowe i uelastyczniają skórę. W przypadku kobiet w ciąży należy je stosować bardzo ostrożności i dopiero od trzeciego miesiąca ciąży. Ciężarne powinna być masowane na siedząco lub w pozycji na lewym boku, aby nie nastąpił ucisk żyły głównej dolnej. Masaży absolutnie nie wolno wykonywać, gdy istnieją jakiekolwiek patologie ciąży lub ciąża jest mnoga oraz zagrożona poronieniem.
Czy ciąża jest przeciwwskazaniem do fizjoterapii?
Terapeutów mają różne przekonania, związane z rehabilitacji ą terapii kobiet w ciąży. Dla niektórych – ciąża jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do jakichkolwiek zabiegów rehabilitacyjnych. Jednakże, biorąc pod uwagę aktualny stan wiedzy naukowej, podejście to jest błędne.
Wiele metod rehabilitacyjnych jest bowiem w ciąży bezpiecznych i są w stanie skutecznie walczyć z wieloma ciążowymi dolegliwościami – pozwalając zrezygnować z zażywania często niekorzystnych w okresie ciąży leków.